Footprint challenge

The_footprint_Challenge_jpg_72dpi_rgb-150x150Gisteravond ben ik naar de kick-off van de Footprint Challenge in Utrecht geweest. Ongeveer 330 mensen gaan de uitdaging aan om in 40 dagen hun ecologische voetafdruk te verlagen. Ik dus ook.

De ecologische voetafdruk is de ruimte die je nodig hebt om in je levensstijl te voorzien. Dit is inclusief de ruimte die nodig is om de bijbehorende CO2 uitstoot te compenseren.

De co-ontwerper van de voetafdruk Mathis Wackernagel legt het in het filmpje nog eens haarfijn uit. Het is in het Engels, maar goed te volgen. Uiteindelijk is het heel simpel. Het is net als met geld. Als je meer uitgeeft dan je hebt ga je bankroet. Zo is het ook met de aarde. Als we meer gebruiken en vervuilen dan ze te bieden heeft of verwerken kan, dan gaat ze kapot.


Gemiddeld is voor elke wereldburger 1,8 ha beschikbaar, waarvan 0,3 voor de natuur. Wij hebben in Nederland gemiddeld een voetafdruk van 6,3 ha per persoon. Dat betekent dat als iedereen in de wereld zou leven zoals wij er 3,5 aardbollen nodig zijn. Wereldwijd gebruiken we gemiddeld 2,7 ha per persoon. Dat wil zeggen dat we eigenlijk al anderhalve aardbol aan het gebruiken zijn. En we hebben er maar één. We overvragen de aarde dus nu al. Daarmee lenen we in feite van de toekomst; van onze kinderen en kleinkinderen. En dit is een lening die we niet terug kunnen betalen. Daarom doe ik mee aan de footprint challenge, om de lening zo klein mogelijk te maken.

Als iedereen in de wereld leeft als de gemiddelde Nederlander, dan zijn er 3,5 aardbollen nodig. We hebben er maar één. Laten we daar zuinig op zijn!!

Onze kennis over de voetafdruk werd gister aan de hand van een quiz op de proef gesteld. Wist je, dat je een gemiddelde woning een half jaar kunt verwarmen met de energie die je verbruikt bij een retourtje Amsterdam-New York? Of, dat de uitstoot van CO2 voor de consumptie van 2 kg rundvlees evenveel is als de uitstoot bij een ritje met de auto van Utrecht naar Parijs? Onze tafel won de quiz en we kregen allemaal kookboek1het kookboek ‘Voetprint cooking, weet hoe groen je eet’, van Dorien Soons. Het boek staat boordevol weetjes over voedsel en CO2 uitstoot. Bij alle recepten staat met een aantal voetjes weergeven hoe groot de voetafdruk daarvan is. Een gemiddelde maaltijd van de gemiddelde Nederlander heeft ongeveer 20 voetjes. De recepten in het boek hebben gemiddeld 5 voetjes. Dat scheelt toch een slok op een borrel.

Wat me opviel was dat er gister relatief veel enthousiaste jonge mensen waren, die er echt voor willen gaan. Dat biedt hoop voor de toekomst, want zij hebben de nieuwe ideeën en daarvan moeten we het hebben.

Marjolein Tiemens-Hulscher

Zelf oogsten en plukken

Nu ik dit bericht aan het schrijven ben regent het. De druppels tikken op het schuine dakraam. Maar vanmorgen scheen de zon en die lokte me naar buiten. Ik ben daarom naar een van de Parels van de Heuvelrug gefietst, de Historische Moestuin in Doorn. Het is een prachtige tuin op een oud landgoed met groenten, fruit, kruiden en kleurrijke bloemen. Je mag daar zelf de biologisch geteelde groente oogsten en bloemen plukken. Het is een plek om tot rust te komen, een oase. Je loopt tussen de bedden door met een mandje, een mes en een snoeischaar en dan maar kiezen; welke kool, welke courgettes. Ik ben van plan om courgettes in te maken in zuur. In mijn mandje kwamen daarom gele, groene en ronde courgettes terecht, tezamen met verse kruiden die de smaak aan het zuur moeten geven. Het is een genot om zo rond te lopen en je zo verbonden te voelen met en je te verwonderen over het voedsel dat daar zomaar groeit. Als je zelf ervaart met hoeveel liefde en zorg de tuin wordt onderhouden, dan smaakt alles nog beter. De moestuin is ook zo bijzonder omdat het een fantastische werkplek is voor mensen met een visuele (en verstandelijke) beperking. Zij helpen met veel enthousiasme mee met het poten, zaaien, verzorgen en oogsten van de kruiden, bloemen en groenten, en dat proef je!!

Een zelf geplukt boeket om met volle teugen van te genieten.

Een zelf geplukt boeket om met volle teugen van te genieten.

Natuurlijk kan ik het niet laten om ook een bos bloemen te plukken. Elke steel kies kies ik met veel zorg uit. Een intiem proces dat aandacht vraagt en je zo ook weer de aanwezigheid van God in al dat moois laat ervaren. Het boeket dat nu bij ons op tafel staat doet me dan ook meer dan een gekregen bos van de bloemist. Het gaat niet alleen om de bloemen zelf, maar ook om de aandacht die jij ze gegeven hebt.

Morgen, zaterdag 14 september, is het open monumentendag. In Doorn wordt dan een fietstocht langs de Parels van de Heuvelrug georganiseerd. De Parels zijn open van 10.00 tot 16.00 uur. Een route is onder andere te verkrijgen bij de fietsverhuur (8 euro voor de dag) op het plein bij de Maartenskerk in het centrum van Doorn. Kom en fiets rond. Laat u inspireren door een mix van kunst en cultuur op de mooiste plekjes in en rondom Doorn.

Marjolein Tiemens-Hulscher

Leve de hooikist!!

Als hekkensluiter zit ook voor ons (midden van het land) de vakantie er weer op. De eerste school- en werkweek, met de bijbehorende hectiek hebben we al weer achter de rug. Het oude vertrouwde gevoel van het moeder zijn kwam gelijk weer terug, namelijk het op meerdere plaatsen tegelijk nodig zijn. Maar gelukkig, de hooikist biedt uitkomst. Hiermee kan je koken terwijl je niet thuis bent!! ’s Middags rond half vier even de rijst aan de kook brengen (zilvervliesrijst) en dan de hooikist in. De groente vast snijden. Na thuiskomst (17.15 uur) de groente roerbakken en de rijst, die ondertussen gaar is geworden, erbij. De maaltijd bereid van verse producten, staat zo binnen een kwartier op tafel. Handig voor als je een halfuur later (18.05 uur) weer in de trein moet zitten.

Hoe maak je een hooikist?

Mijn hooikist is simpel een grote stevige kartonnen doos. Op de bodem heb ik twee kussentjes gelegd met daaroverheen een opgevouwen theedoek. Die kan je als het nodig is makkelijk wassen. De wand is panhoog ‘bekleed’ met een stukje oude slaapzak. Dit is gewoon los. Als de pan in de kist is gezet vul ik deze op met kussentjes en klaar is kees.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Hoe werkt een hooikist?

Je brengt de zilvervliesrijst (ik heb het nog nooit met witte rijst gedaan), pasta bonen, aardappels et cetera met voldoende water aan de kook (moet onder staan); pasta en rijst volgens de aanwijzingen op de verpakking. Als het kookt doe je het gas uit en zet je de pan met deksel in de hooikist. Hierin wordt de rijst ed dan vanzelf gaar. Voor zilvervliesrijst en aardappelen reken ik 2 uur, maar nieuwe aardappelen moeten vaak wat langer. Pasta gaat sneller zeg 1,5 tot 2 keer de kooktijd die op de verpakking staat aangegeven. Als je pasta te lang in de kist laat staan wordt het papperig. Bonen hebben een hele dag nodig; dus direct bij het ontbijt de kist in. Afhankelijk van hoe goed je kist geïsoleerd is zal je bij bonen deze misschien halverwege de dag nog een keer aan de kook moeten brengen. Groente kan ook, maar meestal is de kooktijd hiervan zo kort dat de kist geen winst oplevert. Bovendien is het zonde om groente helemaal onder water te zetten. Het is gewoon een kwestie van proberen en experimenteren.

De winst van een hooikist

Het mes snijdt aan twee kanten. Aan de ene kant bespaar je energie, doordat de pannen minder lang op het vuur staan. Aan de andere kant  ben je veel flexibeler wat de tijd betreft. En daar heb ik veel plezier van. Daar zit voor mij de grootste winst.

En hoe leuk is het dat bijna tien jaar later dit bericht inspiratie was voor: kook met een zelfgemaakte hooikist