De koek is op

Augustus is nog maar net begonnen en toch is wat de Aarde ons jaarlijks duurzaam kan geven aan grondstoffen alweer op. De volgende vijf maanden leven we op de pof. We lenen van de toekomst, van onze kinderen en kleinkinderen. Het is een lening die we niet terug kunnen betalen. Maar we kunnen die wel verkleinen en dat zijn we aan hen verplicht. Lees verder

Earth Overshoot day 2017

earth_overshoot_visual__1__16426Liever had ik dit bericht over twee weken geschreven of pas over een maand. Maar we komen er niet onderuit, al zal het bij veel mensen onopgemerkt voorbij zijn gegaan. Gister, 2 augustus, was het earth overshoot day. Bijna een week eerder dan vorig jaar. Op overshoot day hebben we als mensheid de jaarlijkse productie die de Aarde levert aan hout, vis en plantaardige producten opgebruikt. Dat betekent dat de rest van het jaar de Aarde, door de overmatige consumptie van de mensheid, inteert op haar reserves. In een filmpje van footprint.org wordt meer uitgelegd over overshoot day.

Vele kleintjes maken een grote

Overshoot day herinnert ons elk jaar eraan dat we alle zeilen moeten bijzetten om zuiniger om te gaan met wat de Aarde ons biedt. We zijn nu eenmaal met heel veel mensen op Aarde en we consumeren te veel. Als we ons realiseren dat we allen deel uitmaken van een en dezelfde mensheid en deel zijn van de natuur dan is het zonneklaar dat we ons te schikken hebben naar wat de natuur te bieden heeft. Dat we haar grenzen respecteren. Ik heb het al veel vaker genoemd, maar doe het toch nog een keer, omdat het gewoon heel veel invloed heeft. Als we minder vlees gaan eten dan wordt de belasting op de Aarde snel een stuk minder. Het zet echt zoden aan de dijk, met toch maar een relatief kleine inspanning. Iets wat iedereen kan doen. Persoonlijke acties lijken klein. “Wat maakt mijn stukje vlees nu uit?”
Toch geloof ik er in. Als iedereen in Nederland besluit om morgen geen vlees te eten, dan gaat het niet meer om dat ene stukje vlees van jou, maar om, pak hem beet, 15 miljoen porties vlees van 100 gr of te wel 150.000 kg. rundvlees inputBij Nederlands rundvlees komt dit overeen met een reductie van 2520 ton CO2eq. (Bij CO2 eq worden broeikassen als methaan omgerekend naar CO2 impact.
Bij de productie van 1 kg NL-rundvlees komt  ongeveer 16,8 kg CO2eq vrij.) Dit is evenveel CO2 die vrijkomt bij 13,5 miljoen autokilometers. Daarbij besparen we met ons allen ook nog eens 2250 miljoen liter water (de productie van 1 kg rundvlees kost 15.000 liter water) en vele tonnen veevoer en daarmee landbouwgrond.

Ik geef toe, de emissiereductie en waterbesparing zullen lager uitvallen, omdat we in plaats van vlees iets anders zullen eten. Dat brengt natuurlijk ook CO2 emissie en watergebruik met zich mee. Maar wat ik met dit voorbeeld duidelijk wilde maken is dat vele kleine acties (LED lampen, afval scheiden) echt een groot verschil kunnen maken. Daarnaast zijn grootschalige verandering als de overschakeling naar een circulaire economie en hernieuwbare energie (van het gas af) onmisbaar om overshoot day elk jaar een paar dagen richting het eind van het jaar op te schuiven. Je zou toch denken dat 4,6 dagen per jaar mogelijk zou moeten zijn. Dan spelen we in 2050 weer quite.

Bereken je persoonlijke overshoot day

Op de website van het Global Footprint Network kun je je persoonlijke overshoot day berekenen. Ik heb het gedaan, maar een persoonlijke datum kreeg ik niet tevoorschijn getoverd. Ook het aantal Aardes dat we als mensheid nodig hebben als iedereen zo zou leven als ik was zou 1,78 zijn, precies het aantal Aardes dat de mensheid nu gebruikt. Ik schrok daar best van (ik dacht dat wij het met al onze inspanningen beter zouden doen) en heb daarom de vragenlijst een paar keer verschillend ingevuld. Het bleef echter 1,78, wat ik ook invulde. Misschien was de site net als de Aarde overbelast.

Niet elk record is goud waard

Overshoot day

earth overshoot dayBij een Olympisch record gaan veel mensen uit hun dak en de sportvrouw of –man krijgt hoogst waarschijnlijk een gouden medaille. Maar er zijn ook records waar we minder blij mee zijn als ze gebroken worden, zoals bijvoorbeeld van overshoot day. Lees verder

Overshoot Day

Afgelopen dinsdag kwam mijn dochter naar mij toe en zei: “Mam, weet je wel wat voor dat het is vandaag? Earth Overshoot Day. Het staat op face book.” Het overviel me een beetje. Het is pas augustus, dacht ik, en nu staan we al rood.

Op overshoot day overschrijdt het wereldwijde gebruik van natuurlijke hulpbronnen de hoeveelheid die er op Aarde jaarlijks beschikbaar is. Afgelopen dinsdag hebben we dat punt bereikt en dat betekent dat we de rest van het jaar op de pof leven en een ecologische schuld opbouwen in de vorm van erosie, ontbossing, verlies aan biodiversiteit, watertekort, lege oceanen, klimaatverandering en ga zo maar door. Meer over overshoot day en de mondiale voetafdruk vind je hier en in het filmpje onderaan dit bericht.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERA

De trend laat zien dat overshoot day steeds vroeger in het jaar valt. Sinds 2001 is deze verschoven van 1 oktober, naar 19 augustus nu. Eigenlijk had ik gehoopt dat dit jaar overshoot day wat later zou vallen. Er zijn immers al zoveel mensen die hun best doen om zorgvuldiger met de levensbronnen van de Aarde om te gaan. Steeds meer mensen eten niet meer elke dag vlees (vlees heeft een grote voetafdruk), de autoverkoop loopt terug, we leggen daken vol zonnepanelen en eten steeds meer lokaal geproduceerd voedsel.

Misschien moet ik ook niet al teleurgesteld zijn en is het wel zo dat door alle individuele en gezamenlijke initiatieven overshoot day de laatste drie jaar stabiel rond 20 augustus is gevallen. Dat dit zonder alle inzet al 1 augustus was geweest.

Uiteindelijk moeten we er toch naar toe dat de bewuste dag opschuift richting 31 december. Wat voor mij als een paal boven water staat is dat we dat alleen kunnen bereiken als de regeringen zich hiervoor voor 110% inzetten en er internationale afspraken met inhoud worden gemaakt, die ook worden nagekomen. Niet alleen om onze levensbronnen veilig te stellen en daarmee de lange termijn economie, maar vooral omdat we de wondermooie planeet Aarde, Gods schepping, niet verloren mogen laten gaan.