De vorige keer schreef ik al over het boek “Leven in verbinding” van prinses Irene. Daarin schrijft ze dat onderzoek naar de houding van Nederlanders ten opzichte van de natuur heeft uitgewezen dat wij ons steeds meer partner en deelgenoot weten van die natuur. En wat misschien nog belangrijker is: we gaan het soms ook voelen. Lees verder
Een paar weken geleden ben ik eindelijk eens begonnen met het opruimen van de stapels op mijn bureau. Eén daarvan was een stapel ‘nog te lezen’ tijdschriften, waaronder een flink aantal exemplaren van Volzin, een magazine voor religie en samenleving. Zo nu en dan krijg ik weer een stapel van mijn schoonvader. Ik blader ze door en scheur uit wat me de moeite waard lijkt. De rest gaat bij het oud papier. Daarna ga ik met de uitgescheurde artikelen op de bank zitten om ze te lezen. Zo kwam ik terecht bij een interview met Matthijs Schouten (Volzin maart 2016) over “Natuur is de nieuwe religie”.
Matthijs Schouten is ecoloog, filosoof en noemt zichzelf student in het boeddhisme. Het artikel gaat over het belang van onze houding ten opzichte van de natuur voor hoe we omgaan met de Aarde. Zijn uitgangspunt is: “Mensen zijn onderdeel van de natuur. Ons welzijn is ermee verbonden”. Hiermee kan ik alleen maar volledig instemmen en is precies wat ik in de cursus ‘Leven in verbondenheid’ wil overdragen en laten ervaren. Want weten is niet genoeg, we moeten het ook voelen.
In het artikel werd het boek ‘Leven in verbinding’ (2010) genoemd dat Schouten samen met Irene van Lippe-Biesterfeld heeft geschreven. Het boek bestaat uit 6 lezingen die Irene onder de vlag van het NatuurCollege, heeft gegeven, gevolgd door een gesprek met Matthijs Schouten. Ik heb het boek direct bij de bieb geleend en het in één ruk uitgelezen. De lezingen waren een feest van herkenning. Ook van Lippe-Biesterfeld gaat uit van “Wij zijn natuur”. Ze onderstreept het belang van verbinding met de natuur, het gevoel van één zijn met de natuur, voor de eigen innerlijke groei. “Als we de verbinding tussen mens en natuur en de buiten- en binnenwereld bewust leven, beleven, voelen, wordt het begrip duurzaamheid levend en deel van ons zelf”. “Als we verbonden zijn met al het leven om ons heen en met onszelf, dan manifesteert zich het authentieke Zijn.”
In het nagesprek vraag Schouten aan haar: Realiseer je je dat je bij deze levensvisie het begrip duurzaamheid een veel bredere en diepere invulling geeft dan algemeen gebruikelijk is? Je verbreedt het door duurzaamheid te betrekken op het welzijn van alle levende wezens. Je verdiept het door het te verbinding met wat jij authentiek Zijn noemt. Deze opmerking van Schouten zette mij weer op scherp. Soms vraag ik mezelf wel eens of ik de mensen die naar mijn lezingen komen wel iets nieuws vertel. De mensen die komen zijn meestal al heel bewust bezig met bijvoorbeeld het scheiden van afval, duurzame hernieuwbare energie en de herkomst van hun voedsel. Dit is wat je de buitenkant van duurzaamheid zou kunnen noemen. De verbinding tussen duurzaamheid en het algemeen welzijn van alle schepselen, van heel de natuur en de verbinding met jezelf, dat is dan wat Matthijs Schouten en Irene van Lippe-Biesterfeld de binnenkant van duurzaamheid noemen. Dat is het vernieuwende. Ik noem het de spiritualiteit van duurzaamheid. Dat is waar veel mensen naar op zoek zijn. En dat authentieke Zijn, dat noem ik God.
Sinds 2015 is 1 september wereldgebedsdag voor de schepping en tevens de start van de scheppingsperiode. In Den Bosch wordt dit gevierd met een processie door de binnenstad.
Op vijf plaatsen vertellen mensen hun verhaal over zorg voor de schepping. Ik weet natuurlijk niet wat ze gaan vertellen. Maar ik denk over wat ze beweegt, wat ze doen en wat het hun en de rest van de wereld brengt. Want zover gaat het. Alles wat ieder individu doet, positief of negatief, laat zijn sporen achter. Een glimlach maakt de wereld mooier, een weggegooid drinkflesje niet. Ik hoop op inspirerende verhalen. We hebben immers allemaal spirituele voeding nodig om in verbondenheid met ons zelf en alles en iedereen om ons heen te leven.
De middag begint met een korte viering om 13.30 uur in de Grote Kerk (Kerkstraat 20) en eindigt na de processie in de Sint Janskathedraal met een oecumenische gebedsviering. Ik denk dat het een mooie middag zal worden. Ik ga er zeker heen. Meer informatie over de middag vindt u hier.
Heeft u geen tijd om naar Den Bosch te gaan, maar draagt u het gedachtengoed van Laudato Si’ wel een warm hart toe en wilt u dit ook uitdragen, dan heeft u de mogelijkheid om de Laudato Si’ pledge (eed) de ondertekenen op livelaudatosi.org. De eed is kort maar krachtig en verstrekkend: “In antwoord op de dringende oproep van paus Franciscus in Laudato Si’ verplicht ik mij ertoe om: te bidden voor en met de schepping; een eenvoudiger leven te leiden; op te komen voor de bescherming van ons gemeenschappelijk huis.”
God, vader en moeder van al wat bestaat,
schepper van alle schepselen,
U heeft ons naar uw beeld geschapen
en ons een plek gegeven van al die andere broeders en zusters.
Wij vragen U dat wij ons steeds verder openen,
voor de rijkdom en de schoonheid van uw schepping
en haar naar vermogen tot haar recht laten komen
als uitdrukking van uw liefde.
Door Christus, onze Heer. Amen.
Liever had ik dit bericht over twee weken geschreven of pas over een maand. Maar we komen er niet onderuit, al zal het bij veel mensen onopgemerkt voorbij zijn gegaan. Gister, 2 augustus, was het earth overshoot day. Bijna een week eerder dan vorig jaar. Op overshoot day hebben we als mensheid de jaarlijkse productie die de Aarde levert aan hout, vis en plantaardige producten opgebruikt. Dat betekent dat de rest van het jaar de Aarde, door de overmatige consumptie van de mensheid, inteert op haar reserves. In een filmpje van footprint.org wordt meer uitgelegd over overshoot day.
Overshoot day herinnert ons elk jaar eraan dat we alle zeilen moeten bijzetten om zuiniger om te gaan met wat de Aarde ons biedt. We zijn nu eenmaal met heel veel mensen op Aarde en we consumeren te veel. Als we ons realiseren dat we allen deel uitmaken van een en dezelfde mensheid en deel zijn van de natuur dan is het zonneklaar dat we ons te schikken hebben naar wat de natuur te bieden heeft. Dat we haar grenzen respecteren. Ik heb het al veel vaker genoemd, maar doe het toch nog een keer, omdat het gewoon heel veel invloed heeft. Als we minder vlees gaan eten dan wordt de belasting op de Aarde snel een stuk minder. Het zet echt zoden aan de dijk, met toch maar een relatief kleine inspanning. Iets wat iedereen kan doen. Persoonlijke acties lijken klein. “Wat maakt mijn stukje vlees nu uit?”
Toch geloof ik er in. Als iedereen in Nederland besluit om morgen geen vlees te eten, dan gaat het niet meer om dat ene stukje vlees van jou, maar om, pak hem beet, 15 miljoen porties vlees van 100 gr of te wel 150.000 kg. 
Bij Nederlands rundvlees komt dit overeen met een reductie van 2520 ton CO2eq. (Bij CO2 eq worden broeikassen als methaan omgerekend naar CO2 impact.
Bij de productie van 1 kg NL-rundvlees komt ongeveer 16,8 kg CO2eq vrij.) Dit is evenveel CO2 die vrijkomt bij 13,5 miljoen autokilometers. Daarbij besparen we met ons allen ook nog eens 2250 miljoen liter water (de productie van 1 kg rundvlees kost 15.000 liter water) en vele tonnen veevoer en daarmee landbouwgrond.
Ik geef toe, de emissiereductie en waterbesparing zullen lager uitvallen, omdat we in plaats van vlees iets anders zullen eten. Dat brengt natuurlijk ook CO2 emissie en watergebruik met zich mee. Maar wat ik met dit voorbeeld duidelijk wilde maken is dat vele kleine acties (LED lampen, afval scheiden) echt een groot verschil kunnen maken. Daarnaast zijn grootschalige verandering als de overschakeling naar een circulaire economie en hernieuwbare energie (van het gas af) onmisbaar om overshoot day elk jaar een paar dagen richting het eind van het jaar op te schuiven. Je zou toch denken dat 4,6 dagen per jaar mogelijk zou moeten zijn. Dan spelen we in 2050 weer quite.
Op de website van het Global Footprint Network kun je je persoonlijke overshoot day berekenen. Ik heb het gedaan, maar een persoonlijke datum kreeg ik niet tevoorschijn getoverd. Ook het aantal Aardes dat we als mensheid nodig hebben als iedereen zo zou leven als ik was zou 1,78 zijn, precies het aantal Aardes dat de mensheid nu gebruikt. Ik schrok daar best van (ik dacht dat wij het met al onze inspanningen beter zouden doen) en heb daarom de vragenlijst een paar keer verschillend ingevuld. Het bleef echter 1,78, wat ik ook invulde. Misschien was de site net als de Aarde overbelast.
We waren erbij vorige week donderdag, mijn dochter en ik, bij het concert van André Rieu op het Vrijthof in Maastricht. Het was een geweldige belevenis. Waar maak je dat mee, dat er zoveel mensen, waar ook vandaan, zo ongedwongen bij elkaar zijn en gewoon onbekommerd genieten? Als ik om me heen keek, zag ik alleen maar stralende gezichten. Volgens ‘Dingeman’ een unicum.
Trouw, 10 juli 2017
Heel even dreigde onweer nog roet in het eten te gooien. Een dreigende lucht naderde het plein en het rommelde in de verte. Gelukkig bleef het bij een paar bliksemschichten boven het podium en een paar minuten regen. Onder de uitgedeelde poncho’s had niemand daar last van. Het versterkte de saamhorigheid alleen maar.
Ik heb grote bewondering voor de enthousiaste manier waarop Rieu klassieke muziek met een kwinkslag aan de man brengt. Hij ontdoet het van het elitaire vernisje zonder het banaal te maken. Het gaat vooral om het plezier van de muziek; de vreugde om het te maken en om ernaar te luisteren. Waarom zou je de hele tijd stil op je stoel blijven zitten als de muziek uitnodigt tot dansen of meezingen?
Wat Rieu met zijn orkest brengt is veel meer dan alleen maar vermaak. Naast de bekende, haast grijsgedraaide meezingnummers, was er ook ruimte voor pure schoonheid, zoals het Chinese lied dat twee Chinese jonge sopranen zongen. Het lied ging over een rivier die het verleden en het heden met elkaar verbindt en alle emoties van de mensen in zich heeft opgenomen. Je hoorde het in de muziek, daar hadden we geen vertaling voor nodig.
Na een lange tijd hier weer een aflevering in de serie over Bijbelse planten. Vandaag gaat het over de olijfboom.
De olijfboom, Olea europaea, is, anders dan de naam doet vermoeden, inheems in West Azië. Ook nu nog zijn olijfbomen wijdverspreid in het Bijbelse land. Ze kunnen dan ook goed tegen de moeilijke groeiomstandigheden van droogte en een rotsige bodem. Lees verder
Een paar weken geleden liep ik samen met iemand het gebouw voor een vergadering binnen. Hij vroeg toen of ik me eraan ergerde dat hij met de auto was gekomen. Hij woont namelijk op steenworp afstand van de vergaderlocatie. ‘Nee,’ stelde ik hem gerust, “ik erger me niet,” Misschien had ik op dat moment moeten vragen of hij zich wellicht schuldig voelde omdat hij met de auto gekomen was. Het is immers een algemeen verschijnsel dat mensen moreel gedrag van anderen, zoals bijvoorbeeld lokaal alles per fiets te doen, onbewust opvatten als kritiek op het gedrag van hen. Lees verder
