Afgelopen zaterdag heb ik meegedaan met de Zonneliedpelgrimage. Deze pelgrimage wordt dit jaar gelopen ter ere van het 800 jarig bestaan van het mooie Zonnelied dat Franciscus van Assisi aan het eind van zijn leven schreef. En ook om het 10 jarig jubileum van de encycliek Laudato Si’ van paus Franciscus ‘te vieren’. De encycliek ontleent zijn naam immers aan het Zonnelied. De pelgrimstocht loopt van Friesland naar Brabant en is al een eind op weg. Ik liep de mooie etappe van ’s Hertogenbos naar Plaats de Kleine Aarde in Boxtel.
Als pelgrims werden we hartelijk ontvangen in de Sint Cathrien van Den Bosch. Het bleek de mooie koepelkerk te zijn waar ik jaren geleden eens met mijn koor Mediant heb gezongen. Onder de koepel loopt een rand met de woorden uit Matteüs 5: Zalig zijn……. In de viering voorafgaand aan het wandelen werd de tekst van het Zonnelied voorgelezen afgewisseld met de zaligsprekingen uit de Bergrede. Wat een geniale vondst! Hierdoor gaan de teksten als het ware met elkaar in gesprek. Dit gesprek illustreert hoe zeer de schreeuw van de Aarde en de schreeuw van de Arme (de mens) met elkaar verbonden zijn, het centrale thema van Laudato Si’. In de woorden van paus Franciscus: “Een gevoel van innige verbondenheid met de andere wezens in de natuur kan niet echt zijn, als er tegelijkertijd in het hart geen tederheid, medeleven en bezorgdheid is voor de mens. [ ] Het is niet toevallig dat in het gezang waarin hij God prijst de heilige Franciscus toevoegt: “Wees geprezen, mijn Heer, door hen die vergeven om uw liefde.” Alles is met elkaar verbonden. Daarom is er een bezorgdheid voor het milieu vereist die is verbonden met een oprechte liefde voor de mens en een voortdurende inzet betreffende de problemen van de maatschappij.” (LS 91)
Tijdens de viering zongen we een nieuwe versie van het zonnelied. Geschreven door de Schrijvers voor Gerechtigheid.
En dit begint met openstaan voor verwondering voor en de schoonheid van de natuur en deze te koesteren. Want als we dat niet doen wordt alles een ding, dat we achteloos gaan gebruiken en zelfs misbruiken. De combinatie van wandelen, de natuur beleven en met elkaar in gesprek gaan is dan ook de kracht van deze pelgrimage.
De wandeling voerde ons langs (en over) de Dommel en door het Bosche Broek. Ik heb genoten van de bloeiende kruiden in de bermen en langs de oever, het mooie uitzicht op de stad met de kathedraal aan de horizon. De moerasandoorn was met zijn donker rose naar paars neigende kleur een lust voor het oog. Watermunt groeide en bloeide ook volop. Ik kon het niet laten om wat te plukken voor in de thee. Heerlijk. En dan de waterpeper. Die had ik nog nooit zo welig zien groeien. Ik ging haast twijfelen of het wel waterpeper was. Maar de twijfel was na het proeven van een blaadje, behoorlijk scherp, snel verdwenen. En toen was door opeens een vrij grote gele bloem op de grens van oever en water. Een onbekende voor mij maar die wel bekend voorkwam. Obsidentify wist mij te vertellen dat het de waterteunisbloem was. Leuk, weer wat geleerd.
Genieten van de schoonheid en je verbonden voelen met alles om je heen, betekent echter ook dat je de pijn voelt waar het niet goed gaat. Op een gegeven moment liepen we over een tapijt van groen gevallen bladeren. Dan weet je dat de bomen stress hebben, droogte stress. Ze laten hun bladeren vallen om verdamping te minimaliseren. Maar daardoor kunnen ze minder reserves aanleggen voor de winter en de knoppen voor het volgend voorjaar. Dat het echt heel droog is in het gebied liet de grondwatermeter zien die diep in het rood stond (groen is optimaal). Zo kwam het gesprek vanzelf op klimaatverandering, verdroging, verlies van biodiversiteit en we deelden onze zorgen.
Tijdens de wandeling was er twee keer tijd voor een kringgesprek. Naar aanleiding van een voorgelezen tekst: “Vreedzaam en solidair samenleven met de gehele schepping – mensen en dieren, bomen en planten: alles en iedereen – is de kern van de franciscaanse spiritualiteit.” Dat klinkt heel mooi en in ons hart willen we dat graag. Maar spiritualiteit moet wel geleefd worden. Wat doe je dan met die mug, vlieg of wesp die irritant rondom je hoofd zoemt? En wat met de wolf die weer terug is in Nederland. Staan we er open voor om ons gedrag aan te passen aan zijn aanwezigheid, of verjagen we hem liever? Een nog wat dieper gravende vraag die hieruit opkwam is in hoeverre we zo risicoloos willen leven. Gaat veiligheid voor alles? Wat zijn we/ben je bereid daarvoor op te geven? Hoort een zekere mate van risico niet inherent bij het leven?
Kortom het was een inspirerende dag. Een mooie combinatie van wandelen, natuurbeleving, ontmoetingen en gesprekken die tot nadenken stemmen. Er zijn nog een aantal etappes te gaan en u bent van harte uitgenodigd om daarbij aan te sluiten.
GroenGeloven 