Evenwicht

Dominee Jaap van der Windt hield afgelopen zaterdag tijdens de tweede Groenekerkendag een inspirerende inleiding over evenwicht aan de hand van 2 Korintiërs 8

Tenslotte kent u de liefde die onze Heer Jezus Christus heeft gegeven: hij was rijk, maar is omwille van u arm geworden opdat u door zijn armoede rijk zou worden. In uw eigen belang raad ik u het volgende aan. U hebt al een jaar geleden uw geode bedoelingen getoond door met de collecte een begin te maken. Rond deze nu met dezelfde inzet af als waarmee u begonnen bent, dan blijft het niet bij goede bedoelingen. Dus geef naar vermogen. Als u bereid bent mee te doen, wordt niet verwacht dat u geeft van wat u niet hebt, maar van wat u hebt. Het is niet de bedoeling dat u door anderen te helpen zelf in moeilijkheden raakt. Er moet evenwicht zijn. Op dit moment lenigt u met uw overvloed de nood van de heiligen in Jeruzalem, zodat zij later met hun overvloed uw nood kunnen lenigen. Zo is er evenwicht, zoals ook geschreven staat: ‘Hij die meer had, had niet te veel; hij die minder had, had niet te weinig.’

Paulus spreekt in zijn brief aan de gemeente in Korinte over evenwicht. In de gemeenten waar hij komt collecteert hij voor de noodlijdende gemeente in Jeruzalem. Want, redeneerde hij, deze gemeenten kunnen van Paulus het evangelie horen, omdat Jeruzalem werk maakte van de zending. Nu kunnen de gemeente op hun beurt de gemeente in Jeruzalem steunen. Dit is evenwicht. En evenwicht is waar het om draait in de schepping. Het begint al als je kijkt naar de aarde en de maan. Die kleine maan, houdt de relatief grote aarde in evenwicht. Als je goed naar de natuur kijkt zie je dat alles in perfect evenwicht is. Diverse kringlopen en voedselketens, ze zijn allemaal in evenwicht.

Nu kijk ik elke avond even naar de maan en denk: Jij houdt ons in evenwicht.

Nu kijk ik elke avond even naar de maan en denk: Jij houdt ons in evenwicht.

Maar waar het evenwicht verstoord wordt gaat het mis. We zien het terug in het uitsterven van soorten, of juist de overheersing van soorten, in overstromingen of juist droogte. Het verstoren van het evenwicht is nu precies wat de mens aan doen is. We kappen oerwouden voor hout en landbouwgrond voor de productie van veevoer. Daarmee ontdoen we de Aarde van haar groene longen, waarmee niet alleen minder CO2 uit de lucht wordt gehaald, maar het hele wereldklimaat wordt beïnvloed.

Goddeloos

Goddeloos

Jaap liet een foto zien van een sojaplantage midden in het tropisch regenwoud. Op mij kwam dit over als een open wond. Goddeloos, zou Friedrich Hundertwasser (een kunstenaar) dit noemen, want, zegt hij, rechte lijnen bestaan niet in de natuur. Goddeloos ook, omdat het leven eruit wordt gehaald. Na een paar jaar is zo’n plantage uitgeput en blijft er alleen woeste grond over. Daar wordt je niet vrolijk van. Voor het evenwicht een vrolijk filmpje met het kleurig werk van Friedrich Hundertwasser.

Vast iets

Afgelopen zaterdag was ik bij de gezamenlijke startdag van de Vastenaktie en de Adventsactie. Het was een inspirerende dag en het voelde als een warm bad om met zoveel mensen (bijna 300) samen te zijn. Allemaal mensen die zich actief inzetten voor de projecten die door de Vastenaktie en Adventsactie worden ondersteunt. Voor mij was het mooiste van de dag het samen zingen van het vastenaktielied dat Stan Fritschy heeft geschreven. De tekst van dit lied heeft mij echt geraakt. Je zou zeggen dat het geschreven is voor het thema Groen Geloven. De tien geboden voor het milieu zijn er vrijwel allemaal in terug te vinden.

Vastenaktielied ‘Vast iets’
(Tekst: Stan Fritschy, melodie: ‘Zomaar een dak boven wat hoofden’)

Vast iets voor mij, wat ik ook nastreef,
dromen van recht en waardigheid.
Breken van brood, delen de beker,
vasten uit solidariteit.
Vast iets uit liefde, hoop en geloof,
omdat het anders kan,
een leven naar Gods plan!

Vast iets voor mij, oren wijd open,
horen wat mijn hart inspireert.
Droom die mij roept – krachtvol en moedig –
vraagt mij om wat het zwaarste weegt.
Vast iets voor mensen ver van ons bed,
die dromen net als wij,
van leven frank en vrij!

Vast iets voor mij: méér doen met minder,
leven naar menselijke maat.
Aarde zo rijk, genoeg voor allen;
wonder van delen, overdaad!
Vast iets voor nu en vast voor het kind,
altijd en wereldwijd,
dromen van duurzaamheid.

Footprint challenge

The_footprint_Challenge_jpg_72dpi_rgb-150x150Gisteravond ben ik naar de kick-off van de Footprint Challenge in Utrecht geweest. Ongeveer 330 mensen gaan de uitdaging aan om in 40 dagen hun ecologische voetafdruk te verlagen. Ik dus ook.

De ecologische voetafdruk is de ruimte die je nodig hebt om in je levensstijl te voorzien. Dit is inclusief de ruimte die nodig is om de bijbehorende CO2 uitstoot te compenseren.

De co-ontwerper van de voetafdruk Mathis Wackernagel legt het in het filmpje nog eens haarfijn uit. Het is in het Engels, maar goed te volgen. Uiteindelijk is het heel simpel. Het is net als met geld. Als je meer uitgeeft dan je hebt ga je bankroet. Zo is het ook met de aarde. Als we meer gebruiken en vervuilen dan ze te bieden heeft of verwerken kan, dan gaat ze kapot.


Gemiddeld is voor elke wereldburger 1,8 ha beschikbaar, waarvan 0,3 voor de natuur. Wij hebben in Nederland gemiddeld een voetafdruk van 6,3 ha per persoon. Dat betekent dat als iedereen in de wereld zou leven zoals wij er 3,5 aardbollen nodig zijn. Wereldwijd gebruiken we gemiddeld 2,7 ha per persoon. Dat wil zeggen dat we eigenlijk al anderhalve aardbol aan het gebruiken zijn. En we hebben er maar één. We overvragen de aarde dus nu al. Daarmee lenen we in feite van de toekomst; van onze kinderen en kleinkinderen. En dit is een lening die we niet terug kunnen betalen. Daarom doe ik mee aan de footprint challenge, om de lening zo klein mogelijk te maken.

Als iedereen in de wereld leeft als de gemiddelde Nederlander, dan zijn er 3,5 aardbollen nodig. We hebben er maar één. Laten we daar zuinig op zijn!!

Onze kennis over de voetafdruk werd gister aan de hand van een quiz op de proef gesteld. Wist je, dat je een gemiddelde woning een half jaar kunt verwarmen met de energie die je verbruikt bij een retourtje Amsterdam-New York? Of, dat de uitstoot van CO2 voor de consumptie van 2 kg rundvlees evenveel is als de uitstoot bij een ritje met de auto van Utrecht naar Parijs? Onze tafel won de quiz en we kregen allemaal kookboek1het kookboek ‘Voetprint cooking, weet hoe groen je eet’, van Dorien Soons. Het boek staat boordevol weetjes over voedsel en CO2 uitstoot. Bij alle recepten staat met een aantal voetjes weergeven hoe groot de voetafdruk daarvan is. Een gemiddelde maaltijd van de gemiddelde Nederlander heeft ongeveer 20 voetjes. De recepten in het boek hebben gemiddeld 5 voetjes. Dat scheelt toch een slok op een borrel.

Wat me opviel was dat er gister relatief veel enthousiaste jonge mensen waren, die er echt voor willen gaan. Dat biedt hoop voor de toekomst, want zij hebben de nieuwe ideeën en daarvan moeten we het hebben.

Marjolein Tiemens-Hulscher