Ik herinner me nog een project ‘Wees wijs met water’ in de eerste klas van de lagere school (nu groep 3). We leerden dat we zuinig moesten zijn met water; de kraan niet laten lopen tijdens het tandenpoetsen, minder lang douchen, niet elke week de auto wassen en zo meer. Allemaal terecht en we moeten deze dingen nog steeds ter harte nemen. Maar we kunnen meer doen.

Zoet water is schaars

In Laudato si’ schrijft paus Franciscus: “De toegang tot veilig drinkwater is een wezenlijk, fundamenteel en universeel recht van de mens, omdat dit het overleven van mensen bepaalt en daarom een voorwaarde voor het uitoefenen van de andere rechten van de mens is.” Maar water is schaars, minder dan 1% van al het water op Aarde is bruikbaar als drinkwater of water voor de landbouw. In tegenstelling tot andere grondstoffen als olie en gas, is er voor water geen alternatief. Daarom moeten we wijs met water omgaan, en dat is ook een kwestie van een eerlijke verdeling.

Verborgen water

Bron: B. Porcelijn, De verborgen impact

Wist u dat we in Nederland ongeveer 4000 liter water per persoon per dag gebruiken? ‘Slechts’ 119 liter hiervan komt rechtstreeks uit de kraan. Het meeste water dat we gebruiken is ‘verborgen’ water, water dat nodig is voor de teelt van gewassen, de productie van spullen, voedsel en kleding, of als proces- of koelwater. Nederland importeert veel water door de import van koffie, thee, cacao, katoen, olijfolie, noten rijst enzovoort. Hoe groot de invloed van watergebruik op de omgeving is, hangt natuurlijk helemaal af van het gebied. Zolang er niet meer gebruikt wordt dan er wordt aangevoerd door regen of smeltwater is er in principe niks aan de hand. Maar veel van bovenstaande producten worden geteeld in gebieden waar de landbouw meer water aan het natuurlijke systeem onttrekt dan er weer bijkomt. Denk bijvoorbeeld aan het Aral meer, dat in een grote zandbak is veranderd, doordat er voor de irrigatie van de katoenvelden te veel water aan de rivieren, die in het meer uitkomen, werd onttrokken.

Spijkerbroek

In een spijkerbroek zit wel tot 10.000 liter water. Dit is water dat nodig is voor de teelt van de katoen, het proces om van katoen garen te maken, het kleuringsproces van de stof en voor het wassen van de broek in de wasmachine tijdens de jaren dat je hem draagt. Ik heb ergens gelezen dat in Dhaka, de hoofdstad van Bangladesh, door de ververijen het grondwater met 2 meter per jaar zakt.

Wijs met water

Wees wijs met water betekent dus niet alleen de kraan dicht doen tijdens het tandenpoetsen en korter douchen, maar betekent vooral wees wijs met voedsel, kleding en spullen. Met een spijkerbroek minder per jaar bespaar je evenveel water als bij 200x 6 minuten douchen. Langer doen met kleding, naar een tweedehands winkel brengen als je erop uitgekeken bent voordat die is versleten, zelf tweedehands kleren kopen, ruilen, het draagt allemaal bij aan minder watergebruik. En is de broek, na een paar keer herstellen helemaal versleten, dan kan die in de kleding container en worden er nieuwe garens van gemaakt.

Wilt u meer weten over verborgen water in producten, klik kan hier.