Vorige week zaterdag heb ik samen met mijn echtgenoot meegefietst met Cycling 4 Climate. De fietsroute, uitgezet en georganiseerd door de provincie Utrecht, ging langs verschillende duurzame initiatieven in de provincie. Wat opviel: het enthousiasme van de professionals en vrijwilligers die vertelden over ‘hun’ projecten en het belang van samenwerking tussen verschillende partijen, waaronder de lokale overheid.
Er waren die dag verschillende routes uitgezet. Eentje van ongeveer 40 km en een die meer dan twee keer zolang was, met nog een extra lusje voor de liefhebbers. Wij gingen voor de lange. Vlak voor het ontbijt keek mijn man nog even op de website. Oeps, de lange route was eigenlijk bedoeld voor racefietsers. Bij de organisatie werd rekening gehouden met een fietssnelheid van 28 km/uur. We besloten dat we ons daar niks van aan zouden trekken en wel zouden zien. We wilden nu eenmaal graag de lange route fietsen, zonder extra lusje dan. Dat lieten voor de echte racers die graag extra klimmetjes doen.
Triodosbank Driebergen
Ons startpunt was op het landgoed de Reehorst in Driebergen naast het parkeerterrein van de Triodosbank. Een banner en een klein groepje mensen en fietsen duidde de plek aan. Twee werknemers van de Triodosbank vertelden over het nieuwe bankgebouw (helemaal duurzaam) en de ontwikkeling van het terrein, de zonnepanelen en de vele laadpalen van de overdekte, maar verder open, parkeerplaats. Plek genoeg om de elektrische auto’s van werknemers op te laden voor de terugweg naar huis. Ook werd verteld dat door de corona-crisis de gebouwen in Zeist versneld zijn verkocht omdat er blijvend meer thuis gewerkt wordt. Het gebouw in Zeist was indertijd al zo gebouwd dat het makkelijk een andere bestemming zou kunnen krijgen als de bank eruit zou vertrekken. Gezien de woningnood komen er nu hoogst waarschijnlijk appartementen in, zonder dat er een heel ingrijpende verbouwing nodig is.
Bosherstel Leersum
Door het bos fietsten we naar Leersum. Afgelopen zomer werd daar het bos door een valwind getroffen. Dat is uiteraard nog steeds goed te zien. Hele stukken zijn kaal, daar is al opgeruimd, of liggen nog vol met omgevallen bomen. Bij de Uilentoren vertelden twee boswachters van het Utrechts Landschap over wat ze met het bos van plan zijn. Daar hebben ze wel even goed over nagedacht. Ze gaan voor verschillende strategieën. Het lijkt catastrofaal wat er is gebeurd, maar voor het bos is het ook een kans voor verjonging. Er zitten heel veel zaden in de bodem die nu de kans krijgen om te ontkiemen, vertelde de boswachter. Voor het merendeel gaan ze uit van de natuurlijke verjonging van het bos, maar ze gaan er wel een beetje in sturen. Want niet alle soorten kiemen even snel. De latere kiemers zullen dus een handje worden geholpen. Ook worden hier en daar nieuwe soorten geplant die goed tegen droogte kunnen, elsbes en zilverspar, zodat het bos beter bestand zal zijn tegen klimaatverandering. Langs de kant van de zandweg lagen grote stapels boomstammen. Keurig gesorteerd op doel, van alleen nog geschikt voor biogas of biomassa tot aan goed voor meubels en balken voor de bouw. Er blijven trouwens ook veel omgewaaide bomen liggen. Dood hout in het bos heeft zijn functie. Het hoort in het ecosysteem. Er lag nu echter wel heel veel.
De stroomfabriek, Wijk bij Duurstede
Toen wij bij de Uilentoren wegfietsten kwam er een groep racefietsers aan. Zij waren in Utrecht begonnen en hadden ons nu ingehaald. De route ging via Broekhuizen, waar ook veel bomen gesneuveld waren, naar Wijk bij Duurstede. Buiten het centrum aan de Lek ligt bij Wijk bij Duurstede nog een oude steenfabriek. Daar moesten we zijn. De racefietsers waren er al. Die hadden vast geen appeltaart gegeten onderweg, wij wel. ‘Van steen naar stroom’ is de slogan van de stroomfabriek, zoals de voorzitter vertelde. Het dak aan de zuidkant ligt helemaal vol met zonnepanelen en die leveren stroom voor ongeveer 40 huishoudens. De stroomfabriek is gerealiseerd door een burgerinitiatief met particuliere financiering, maar wel met goede medewerking met de gemeente. De steenfabriek is een monumentaal pand, toch bleek er heel veel mogelijk. Ze zijn nu bezig met plannen om ook op andere plekken meer zonnepanelen en windmolens te plaatsen. Dan gaat het ook om zonneweides. Misschien niet mooi, wel nodig. Een snelweg is ook niet mooi, was het weerwoord. Het streven is in ieder geval dat Wijk bij Duurstede over niet al te lange tijd helemaal zijn eigen energie kan opwekken.
Met de wind en de zon in de rug ging het over de dijk richting Houten; voor mij een nieuw stukje dijk. We wonen toch wel in een hele mooie provincie, met zoveel verschillende soorten landschappen. Alleen al tijdens deze fietstocht kwamen we door bos, langs een heide veld, door landgoederen, polder en uiterwaarden. Daar kan ik geweldig van genieten.
Ecowijk Mandora Houten
In Houten bezochten we de ecowijk Mandora. We hadden onze fiets op een stukje gras neergezet. Een jongetje die daar aan het spelen was vroeg, “Weten jullie wel of dat mag?” Wij wisten dat natuurlijk niet. Toen wees hij ons een plek waar we de fiets neer mochten zetten. Ik vond het heerlijk ontwapenend. Op die open manier zouden we elkaar als volwassenen ook aan moeten kunnen spreken. Maar dan schieten we vaak in de verdediging.
Bij het buurthuis in het midden van de ecowijk, werden we ontvangen met thee en konden we nog net het staartje van het verhaal dat aan de racefietsers werd verteld horen. Toen deze vertrokken waren vertelden ze het verhaal ook nog eens voor ons. Ik vond het indrukwekkend dat de wijk vanaf de grond af aan door de bewoners zelf is georganiseerd en gerealiseerd, met begeleiding vanuit de gemeente. Ook hier werd duidelijk dat je met enthousiasme, goede samenwerking en heel veel doorzettingsvermogen ver kunt komen. De wijk ziet er heel leuk uit. De huizen zijn goed geïsoleerd en worden duurzaam verwarmd. De achtertuinen grenzen aan een gemeenschappelijke tuin rondom het buurthuis. Dit is niet alleen een ideale plek voor de kinderen om te spelen (geen verkeer, wel zand en water) en elkaar te ontmoeten, maar ook geweldig voor insecten, vogels, en allerlei andere dieren en planten.
De locaties in Nieuwegein en Utrecht hebben we gelaten voor wat ze waren. We zouden mosterd na de maaltijd zijn geweest. Wij hebben een hele mooie dag gehad. Dit is echt een goede manier om de breedte van duurzaamheid te laten zien en hoeveel voldoening het geeft om je voor iets positiefs in te zetten. Wij hebben genoten van de mooie route, het mooie weer en alle enthousiaste mensen met hun hartverwarmende verhalen.