Paus Franciscus

door

Paus welkom!!

Jakob laat de paus per brief weten dat hij bij hem mag logeren (Trouw, 3 februari)

Jakob laat de paus per brief weten dat hij bij hem mag logeren (Trouw, 3 februari)

Was u ook zo teleurgesteld dat kardinaal Eijk, al of niet in overleg met de paus, besloten had om de paus maar niet uit te nodigen om ons land te bezoeken? Waarom niet, denk ik dan. Volgens mij zijn de Nederlanders, ongeacht hun gelovige achtergrond, erg enthousiast over paus Franciscus. Hij spreekt heel veel mensen aan. Waarom dan de angst van kardinaal Eijk dat de Arena niet vol zou komen. Ik denk dat de meeste Nederlanders de paus hartelijk zouden ontvangen. Een slaapplaats is ook al geregeld. De paus mag bij Jakob logeren. Dit heeft Jakob per brief aan de paus laten weten (Trouw, 3 februari).

Ik ben zelf niet zo’n social media persoon, maar ik dacht wel “we moeten eigenlijk een facebook-feestje organiseren.” Iets dergelijks moet bisschop Punt van Haarlem (die de paus eigenlijk al had uitgenodigd) ook gedacht hebben. Hij riep op tot een burgerinitiatief. Dit is door Bezield Verband opgepakt. Bezield Verband is een groep Utrechtse katholieke organisaties die samenwerken onder deze naam. Zij is een petitie begonnen waarmee iedereen die maar wil de paus uit kan nodigen om naar Nederland te komen. Wilt u de paus ook laten voelen dat hij welkom is in Nederland teken dan de petitie.

(Trouw, 3 feb 2014)

(Trouw, 3 feb 2014)

Ook de protestantse kerk zou een pausbezoek aan Nederland toejuichen. “Wij zijn erkentelijk voor de wijze waarop paus Franciscus de betekenis van het evangelie voor mensen in woord en daad duidelijk maakt”, laat scriba Arjan Plaisier van de PKN in Trouw (3 februari) weten. “Een bezoek aan Nederland kan die betekenis op een bijzondere wijze in ons land voor het voetlicht brengen.” Hieruit blijkt dat een bezoek van de paus ook een geweldige stimulans is voor de oecumene. Als kardinaal Eijk met dezelfde blik als de paus naar de kerk zou kijken, de mensen zijn de kerk, dan zou hij alleen maar voordelen zien. Een geweldige mogelijkheid om te tonen dat de kerk meer is dan een instituut. Dat de kerk een warm lichaam is van mensen die er samen iets van willen maken.

door

Fietsen in Ghana?

Nee, ik ben niet van plan om in Ghana te gaan fietsen, maar de droom van Kodzo Deku is dat de mensen in Ghana meer gaan fietsen. Kodzo komt uit Ghana en is pater van het Goddelijk Woord. Het afgelopen jaar heeft hij stage gelopen in onze parochie Sint Maarten op de Utrechtse Heuvelrug. Groot was zijn verbazing dat er in het rijke Nederland mensen zijn die vrijwillig kiezen voor een eenvoudig leven, terwijl ze zich meer luxe, bijvoorbeeld een auto, zouden kunnen veroorloven. Hij zag bijna iedereen fietsen, van de postbode tot en met de president. Dat was echt een eye-opener voor hem.

In Ghana zou zijn professor het niet in zijn hoofd halen om op de fiets naar zijn werk te gaan, vertelde Kodzo. Fietsen wordt als minderwaardig gezien, als iets voor de armen. Als je het kunt veroorloven dan rij je in een auto. Dan ben je iemand. Dan kom je als Ghanees hier in Nederland en dan blijkt dat het ook anders kan. Dat bracht hem op het idee om een promotiefilmpje voor het fietsen te maken waarin hij wil laten zien dat fietsen voor iedereen heel gewoon is.

Zodoende kwam Godzo bij ons gezin terecht om eens te horen waarom wij er voor kiezen om geen auto te hebben en zoveel mogelijk op de fiets te doen. Het antwoord is eigenlijk heel simpel: ‘We hebben geen auto nodig.’ Met fiets, bus en trein komen we overal waar we willen zijn. Als dit echt moeilijk is of als we grote dingen moeten vervoeren dan doen we dit met de buurtauto, maar die keren kunnen we op één hand per jaar tellen.

Kodzo interviewt ons als ervaringsdeskundigen zonder auto.

Kodzo interviewt ons als ervaringsdeskundigen zonder auto.

Bovendien beleven we veel plezier aan het fietsen. Het is gezond, je maakt de seizoenen bewuster mee, je voelt de wind in je haren en de zon op je gezicht, de kinderen hebben meer vrijheid om zelfstandig naar vriendjes en clubjes toe te gaan, het is goed voor het milieu en het is nog goedkoper ook.

Met het filmpje, of misschien wel documentaire, wil Kodzo laten zien dat fietsen niets te maken heeft met status en dat het bovendien gezond is en goed voor het milieu. Wie had dat gedacht dat Nederland nog eens als voorbeeld zou kunnen dienen voor het leven in Ghana (op gebied van de fiets dan). Dan moeten we er nu alleen nog voor zorgen dat de paus een stukje gaat fietsen als die naar Nederland komt. Dat zou pas een geweldige stimulans zijn om de Ghanezen op de fiets te krijgen.

door

Paus Franciscus persoon van het jaar

Het Amerikaanse tijdschrift Time heeft gister (11-12-13) Paus Franciscus uitgeroepen tot persoon van het jaar 2013. Een geweldige opsteker voor de Rooms-Katholieke Kerk, die toch vaak negatief in het nieuws was. Time stelt dan ook “Wat deze paus zo belangrijk maakt is de snelheid waarmee hij tot de verbeelding van miljoenen mensen is gaan spreken die de hoop op de kerk hadden opgegeven. Zelden wiste een nieuwe speler op het wereldtoneel zo snel zo veel aandacht op zich te vestigen.” Franciscus brengt de klassieke boodschap van de kerk terug door de extra inzet voor de armen. Hij maakt duidelijk, in woord en daad dat de mensen samen kerk zijn.

time-verkiest-paus-franciscus-tot-persoon-van-het-jaar-id5152877-1000x800-n

Ook ik ben gegrepen door het charisma van de paus, door zijn uitspraken en door zijn gewone omgang met de mensen. Het zou toch fantastisch zijn als het gerucht over het ontsnappen van de paus uit het Vaticaan (stiekem langs de Zwitserse garde glippen) om de armen aalmoezen te brengen, waar zou zijn. Onze pastoor verwoordde zijn idee over de paus in de trend van: “Als je vroeger een artikel in de krant zag over de paus dacht ik, wat is er nu weer aan de hand? Nu, bij paus Franciscus denk ik, toch even lezen wat voor interessants hij te vertellen heeft.”

In zijn eerste apostolische exhortatie Evangelium gaudium (De vreugde van het evangelie) constateert een groeiende kloof tussen een meerderheid die arms is en de happy few die in weelde leeft. Deze oneerlijke verdeling is volgens de paus een gevolg van ideologieën die de absolute autonomie van de markt en financiële speculatie verdedigen. Daarom zegt de paus ‘nee’ tegen een tirannie van de markt, tegen een economie die mensen uitsluit. Hij roept Christenen op om afstand te nemen van de ‘welvaartstheologie’ die ten koste gaat van de ‘verantwoordelijkheid jegens onze broeders en zusters.’ Paus Franciscus zit hiermee op dezelfde lijn als onze vorige paus Benedictus, die pleitte voor een eerlijke verdeling van grondstoffen en voedsel en voor een veilige leefomgeving.

Nu maar hopen dat het charisma van de paus zo sterk is dat de samenleving hem niet alleen maar beluistert en bejubelt, maar zijn woorden ook omzet in daden. De kerk kan het voortouw nemen, waarbij we niet moeten vergeten dat wij, mensen, de kerk zijn. Het begint dus bij jezelf, maar alleen samen kunnen we op de weg van gerechtigheid gaan, de weg die Jezus ons wijst.

door

Kerk zijn

Hoe kunnen we samen kerk zijn? Een actuele vraag in katholiek Nederland. Op dit moment wordt het bestaansrecht van veel geloofsgemeenschappen bedreigd door het te kort aan priesters en door bisdommen afgedwongen fusies tot hele grote parochies. Dat in deze, vaak vitale, geloofsgemeenschappen creatieve oplossingen zijn gevonden om zonder priester toch samen te vieren en samen kerk te zijn, wordt door sommige bisdommen genegeerd of zelfs afgekeurd, want het zou tegen de regels zijn. Dit beleid jaagt mensen de kerk uit. Maar er gloort hoop, in de persoon van paus Franciscus.

boek paus Franciscus

In het pas verschenen boek  ‘Paus Franciscus. Leven en denken van Jorge Bergoglio’  antwoordt de paus op de vraag of de kerk haar werk goed doet met: “Een wijze priester zei me eens dat we in een situatie verkeren die precies omgekeerd is aan die van de parabel van de goede herder. Ook al had hij negenennegentig schapen in de schaapskooi, toch ging hij op zoek naar dat ene dat verdwaald was. Nu hebben we er eentje in de schaapskooi en de andere negenennegentig gaan we niet zoeken. De kerk staat voor een fundamentele keuze om naar de mensen op zoek te gaan.”

De paus geeft ook nog een mooi voorbeeld hoe je dan naar de mensen op zoek moet gaan. “Volgens godsdienstsociologen is de invloed van een parochiekerk merkbaar in een straal van 600 meter. In Buenos Aires is de afstand tussen de parochiekerken ongeveer 2000 meter. Daarom heb ik priesters voorgesteld een garage te huren, een bereidwillige leek te zoeken en hem de taak te geven om daar een beetje bij de mensen te zijn, catechese te geven en zelfs de communie te brengen aan de zieken of aan anderen die deze zouden willen ontvangen.’ In onze Vinexwijken moeten de pastoors ook naar de mensen toe, omdat daar vaak nog geen geloofsgemeenschappen bestaan. Pastoor Martin Los doet dit via een blog en twitter, en door op straat zichtbaar te zijn. Hij draagt daarom weer zijn witte boord.

Houden onze 'herders' echt van hun kudde? Of zijn het vergadertijgers?

Het Volk van God wenst herders en geen functionarissen.

Een goede herder gaat op zoek naar ieder schaap.

Een goede herder gaat op zoek naar ieder schaap.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Paus Franciscus laat hier een heel ander beeld van de kerk zien dan wat de Nederlandse bisschoppen voor ogen staat. We moeten ons steeds weer afvragen waar het in wezen om draait. ‘Wat is kerk zijn?’ De paus zegt in een interview met Antioni Spadaro: “Het beeld van de Kerk dat me bevalt, is dat van het heilige, gelovige volk van God.” De paus droomt van een Kerk die Moeder is en tegelijk Herderin. “Het Volk van God wenst pastores, herders en geen functionarissen of een staatsclerus. Vooral bisschoppen moeten in staat zijn geduldig de stappen van God met zijn volk te ondersteunen, zodat niemand achterwege blijft. Ze moeten de kudden kunnen begeleiden wanneer die de intuïtie aan de dag legt om nieuwe paden te bewandelen.”

“Laat ons een kerk proberen te zijn die nieuwe wegen bewandelt, die in staat is zichzelf te overstijgen en de hand uit te steken naar degenen die haar niet kennen.”

Voor mij zijn dit hoopgevende woorden. Mijns inziens geven ze de gelovigen de vrijheid om met eigen oplossingen te komen die het beste bij hun geloofgemeenschap past. Waar samen gevierd kan worden, maar waar ook naar elkaar wordt omgezien. Waar volop ruimte is voor geloof, hoop en liefde.

Marjolein Tiemens-Hulscher