De verkiezingen staan voor de deur. Dat kan niemand meer ontgaan zijn. De media staan er bol van. Naast serieuze berichtgeving zijn er ook ludieke acties zoals Lubachs ‘Kamergotchi’. Helaas moet ik melden dat bij ons gezin al verschillende lijsttrekkers zijn gestorven door honger of door gebrek aan aandacht. Maar alles goed en wel, 15 maart moeten/mogen we een keuze maken. Volgens analisten valt er dit jaar ook werkelijk wat te kiezen. De stemwijzer (of andere kieskompassen) kan daarbij wellicht helpen.
Stemwijzer
Het is voor het eerst dat ik de Stemwijzer heb ingevuld. Een beetje spannend vond ik dat toch wel. Zou ik uitkomen bij de partij(en) waarop ik van plan ben te gaan stemmen? En als dat niet zo zou zijn, wat zegt dat dan over mij en wat over de stemwijzer? Deze filosofische gedachte kon ik naast me neerleggen. Mijn twee favoriete partijen kwamen als een en twee bovendrijven. Rest mij dus nog een strategische keuze: relatief groot of klein.
Voedsel verbindt
Wat mij echter zeer verbaasde was dat in de stemwijzer niets gevraagd werd over landbouw. De vraag of de BTW voor vlees omhoog zou moeten kwam nog het dichtst in de buurt. Naar mijn mening een groot gemis, want voedsel is zo belangrijk. We hebben er allemaal mee te maken. We eten immers elke dag (tenminste in ons land wel). Juist met wat we eten hebben we als consument heel veel invloed op de wereld om ons heen. Voedsel verbindt ons met de Aarde, met planten en dieren en met mensen overal ter wereld. Hoe we omgaan met ons voedsel kunnen we beschouwen als een lakmoesproef voor de waarachtigheid van onze idealen als solidariteit, gerechtigheid, zorg voor de Aarde en zorg voor de schepping.
Groen Kieskompas
Als je het over voedsel hebt dan heb je het over landbouw. Dat wordt misschien nog weleens vergeten. Hoe denken de partijen over een landbouw die gericht is op de lange termijn door het bevorderen van bodemvruchtbaarheid en gebruik te maken van de kracht van de biodiversiteit die de natuur ons biedt? Dat had ik wel willen weten. Blijkbaar dachten er meer mensen zo over, want al gauw kwam ook het Groen Kieskompas. Dit kieskompas is gericht op duurzaamheid; in hoeverre de partijen zich inzetten voor de omslag naar een schone economie. In deze vragenlijst gingen er meer vragen over landbouw.
Natuur en landbouw
Dat landbouw en natuur onlosmakelijk met elkaar verweven zijn blijkt misschien wel uit de verdeling in thema’s van de vragen. Vragen over het afschaffen van de bio-industrie en bestrijdingsmiddelen die giftig zijn voor bijen zijn ingedeeld bij het thema natuur. Vragen over het afschieten van ganzen, meer ruimte voor rivieren en weidevogels staan bij het thema landbouw, waarschijnlijk omdat deze onderwerpen invloed hebben op de landbouwproductie. De vraag of bedrijven verplicht moeten worden om aan te tonen dat hun producten en investeringen niet leiden tot ontbossing elders op de wereld (thema natuur) is een cruciale vraag. Een dergelijke verplichting heeft verstrekkende gevolgen voor de voedselproductie gezien de hoeveelheden soja en palmolie die gebruikt worden in zowel het primaire productieproces (veevoer) als in de verwerkende industrie. Natuur en landbouw ze gaan hand in hand en dan is het handig als ze beiden dezelfde kant op gaan.
Groen geloven 
Volgens mij is de gangbare stemwijzer een ‘diagnostisch’ onderzoeksinstrument dat de kritiek van onderzoeksmethodologie niet doorstaat. Allereerst is het aantal te taxeren items veel te klein en elk daarvan te breed om de validiteit (= de meetpretentie) van het onderzoeksresultaat serieus te nemen en dus te verdedigen. Daarmee is het dus ook mogelijk de uitslag van de verkiezingen te beïnvloeden door de stemwijzer de invuller in bepaalde richtingen te sturen.
Ik denk wel ‘ns dat er een verbod zou moeten komen op instrumenten als stemwijzer(s) en trouwens ook pols omdat die het kiezersgedrag is een gewenst, eenzijdige richtingen kunnen sturen, — ja, dus tot schade van de verkiezingsuitslagen.
Frans Verhaar.
Als jij over ‘landbouw’ schrijft triggert mij dat in het bijzonder. Jouw focus is meer hoe het systeem ingericht zou moeten zijn. Vanwege die ene planeet aarde waarmee we het moeten doen. Mijn focus is meer ingekleed vanuit het staan tussen de boeren die in die ‘bio-industrie’ staan. Een heel andere plek. Daar hoor en zie ik de kwetsbaar gemaakte boer. Die heeft zijn buik vol van wat er allemaal over hem (en haar) wordt gezegd. Dat maakt hem nog meer kwetsbaar. Het ingewikkelde aan onze huidige intensieve landbouw is dat we met elkaar zitten met een systeem dat in een halve eeuw zo gegroeid is en waar de mensen die het betreft (boeren) amper een goede stem in hebben. Het kan wel maar niet voor iedereen. Heeft te maken met concrete persoonlijke situaties, fasering in loopbaan en de financiële positie.