Afgelopen zondag was het Palmzondag. Die dag gedenken we dat Jezus Jerusalem binnentrok om het daar het Pesachfeest te vieren. De volgende dag was er al een menigte in Jeruzalem voor het feest. Toen ze hoorden dat Jezus ook zou komen, haalden ze palmtakken en liepen ze de stad uit, hem tegemoet, terwijl ze riepen: “Hosanna! Gezegend hij de komt in de naam van de Heer, de Koning van Israël.” (Joh. 12.12-13). Maar hoe kwamen de mensen aan die palmtakken? In de omgeving vanJerusalem groeien geen palmbomen, daarvoor ligt het veel te hoog.

Symbool van overwinning

Het kan zijn dat pelgrims, die net als Jezus naar Jeruzalem gekomen waren om Pascha te vieren, deze takken hebben meegenomen uit Jericho en omstreken. Jericho ligt 900 meter lager en wordt ook wel palmstad genoemd (Deut. 34,3). Daar groeiden volop palmbomen. De statige palm was in die periode (Tweede Tempelperiode van 520 voor Chr. tot 70 na Chr.) het symbool van overwinning. De mensen namen de takken waarschijnlijk mee om er tijdens Pascha als vlaggen mee te zwaaien om de bevrijding uit Egypte te vieren. Door naar Jezus te zwaaien met de palmtakken maakten ze duidelijk dat ze hoopten dat Jezus de nieuwe Koning zou zijn, die hun zou verlossen van de Romeinse bezetter.

Diep wortelstelsel

De palmbladeren waarmee de menigte zwaaide zijn zonder twijfel afkomstig geweest van de dadelpalm (Phoenix dactilifera). Zowel in het Heilige land als in Egypte kwam de dadelpalm algemeen voor. Tijdens de uittocht uit Egypte kwamen de Israëlieten in Elim, een plaats met twaalf waterbronnen en zeventig dadelpalmen (Ex. 15.27). De dadelpalm houdt niet van regen, maar is een echte oaseplant. De boom heeft een zeer diep wortelstelsel; even diep als de boom hoog is, waardoor hij toch bij water kan. En een dadelpalm kan enorm hoog worden. Ik ben getallen tegengekomen van 15 tot 37 meter. Je kunt je dan wel voorstellen dat zo’n boom, met een kroon van uitwaaierende grote geveerde bladeren, een richtpunt vormde voor reizigers in de woestijn. Waar een dadelpalm was, moest wel een oase zijn. Dat betekende niet alleen water maar ook schaduw.

Bestuiven

De vruchten, de dadels, waren in die tijd een belangrijke voedingsbron voor de inheemse bevolking. Ook nu nog worden dadels graag gegeten, niet alleen daar, maar ook hier. Die dadels ontwikkelden zich echter niet van zelf. Daar moesten halsbrekende toeren voor uitgehaald worden. De dadelpalm is namelijk tweehuizig. Sommige bomen hebben mannelijke bloemen, en andere bomen vrouwelijke bloemen. Na bestuiving worden aan deze laatste bomen de vruchten gevormd. Om de bestuiving een handje te helpen werden de mannelijke bloeiwijzen, als het stuifmeel rijp was, in de vrouwelijke bomen gehangen. Dat moeten echt hele klimpartijen geweest zijn als je bedenkt hoe hoog die bomen waren.

Voedsel

De dadels vormden een belangrijke voedingsbron. Maar de dadelpalm bood meer. De bloemen voorzagen de mensen ook rijkelijk van honing. Hiervan maakten ze, door middel van een vergistingsproces, een zoete en alcoholhoudende drank. De Grieken en Romeinen waren grote liefhebbers van de dadels uit Judea. Deze vormden dan ook, tezamen met de honing en de wijn, een belangrijk exportproduct. De dadelpalm was daarmee van groot belang voor de economie van Judea.

Loofhutten

De bladeren met de vezelige stelen zijn niet alleen mooi en geschikt om mee te zwaaien bij een feest, maar ook voor andere doeleinden te gebruiken. Bijvoorbeeld voor het maken van dakbedekking of vloermatten, zoals bij de loofhutten. De eerste dag moeten jullie mooie vruchten plukken en takken afsnijden van dadelpalmen, loofbomen en beekwilgen. Zeven dagen lang moeten jullie feestvieren ten overstaan van de Heer, jullie God…..Zeven dagen lang moeten jullie in hutten wonen, elk geboren Israëliet moet in een loofhut wonen, om jullie kinderen eraan te herinneren dat ik de Israëlieten in hutten liet wonen toen ik hen uit Egypte wegleidde. (Lev. 23.40,42-43)