In de Bijbel worden veel planten, bomen en kruiden bij name genoemd. Jezus gebruikte ze vaak in zijn parabels. Op die manier sloot hij aan bij de dagelijkse belevingswereld van de toenmalige agrarische bevolking. Mijn keus viel nu op de koriander met een vermelding in het Oude Testament. En waarom nu de koriander? Dat komt door de moestuin van mijn moeder.

Een paar weken geleden hielp ik mijn moeder in haar moestuin. De worteltjes waren mooi opgekomen en daar wilde ze vliesdoek overheen doen tegen de wortelvlieg. Eerst hebben we het bed gewied en daarbij moest veel koriander wijken. Zonde natuurlijk. Daarom hebben we het wel deels verplant, maar daar kan het niet echt goed tegen. ‘Omdat korianderplanten penwortels vormen, laten ze zich slecht verplanten, vandaar dan ook dat er ter plaatse moet worden uitgezaaid,’ lees ik in het boek ‘Planten uit de Bijbel’. Als je de planten laat staan als het zaad rijp is, zaaien ze zichzelf volop uit, getuige de moestuin van mijn moeder, waar overal korianderplantjes opkomen. In Israël, maar ook bij ons, groeit koriander als onkruid. Drie maanden van zaad tot zaad, en zaaien kan tussen april en augustus.

Moe’s tuin

Bloeiende koriander Foto’s: Marian Hulscher

Als Manna

In de Bijbel komt koriander ter sprake in het verhaal van de uittocht uit Egypte op weg naar het beloofde land. De Israëlieten trekken door de woestijn en morren dat ze honger hebben. Daarop laat God ‘brood’ uit de hemel neerdalen. ‘De volgende ochtend hing er een dauw rondom het kamp. En toen deze was opgetrokken lag er over de woestijn een fijne korrelige laag, alsof de grond met rijp bedekt was. De Israëlieten zagen het en zeiden tegen elkaar: “Wat is dat?” Ze wisten werkelijk niet wat het was. Mozes legde hun uit: “Dit is het brood dat de Heer u te eten geeft.” … Israël noemde het brood manna. Het was wit als korianderzaad en smaakte naar honingkoek.’ (Ex. 16, 13b-15, 31).

Koriander is een schermbloemige en de zaadjes groeien in kleine bolletjes ter grote van een peperkorrel. De plant kan aardig vertakken en dus heel veel zaad vormen. De vergelijking in Exodus is mogelijk niet alleen gebaseerd op het uiterlijk van manna, maar ook op de hoeveelheid. Elke ochtend schoot het manna als het ware als koriander plantjes uit de grond en bedekte de bodem van de woestijn – een teken van Gods zorg voor zijn volk.

Koriander komt in het zaad. Foto: http://www.mooiemoestuin.nl

Lekker en gezond

De wetenschappelijke naam, Coriandrum sativum L., zou afgeleid zijn van het Griekse koris, wat wants betekent. Dit is een duidelijke verwijzing naar de geur van de plant: deze lijkt op de geur van wantsen. Bij de minste aanraking van de plant komt de geur vrij. Het is dan ook een echte smaakmaker en werd ver voor onze jaartelling al als keukenkruid gebruikt. Koriander is niet alleen lekker, maar ook heel gezond. Het bevordert de spijsvertering helpt bijvoorbeeld om bloedarmoede tegen te gaan. Het heeft nog vele andere positieve effecten op allerlei organen in ons lichaam, te veel om hier op te noemen.

Zelf heb ik koriander pas een paar jaar geleden ontdekt als smaakmaker in diverse gerechten. Het blad en de stengel doe ik nu vaak door de pompoensoep of gerechten met couscous. Het zaad wordt veel gebruikt bij het inmaken van augurken of courgette in azijn. En het gemalen zaad is een onmisbaar ingrediënt in kerriepoeder (een mengsel van kruiden). In de Indonesische keuken wordt het gebruikt onder de naam ketoembar, en laat ik dat nu al wel vele jaren in mijn kruidenrek hebben staan. Maar tot voor kort wist ik niet dat dit koriander was.

Maar pas op. Er zijn ook mensen die koriander naar zeep vinden ruiken en smaken. Dit blijkt genetisch bepaald te zijn. Dus als u kookt voor gasten, vraag het dan voor de zekerheid even na. Het zou toch zonde zijn als ze uw heerlijke gerecht zepig vinden smaken.