Huishouden

door

Sinterklaas ‘minder is meer’

Wie was sinterklaas? Heeft Sint-Nicolaas echt bestaan? Zeker weten doen we het niet. Maar er is een goede kans dat de historische figuur die we kennen als de bisschop van Myra model zou hebben gestaan voor de Nederlandse Sinterklaas. Historisch weten we niet zoveel van hem, maar de legendes vertellen des te meer.

Legende van de drie meisjes

Nicolaas, geboren rond 280 in Patras (Griekenland), was een zoon van rijke en vrome ouders. Toen deze overleden bleef Nicolaas schatrijk achter. Hij wilde zijn rijkdommen delen, om God te eren. Het verhaal gaat dat een straatarme schoenmaker drie dochters had. Om in zichzelf en zijn dochters in leven te houden zag hij zich genoodzaakt zijn dochter als prostitué te laten werken. Nicolaas vond dit afschuwelijk en gooide ’s nachts een buideltje met geldstukken (of een in een doek gewikkeld klompje goud) door het raam bij hen naar binnen en maakte zich daarna ijlings uit de voeten. Dit herhaalde hij nog twee keer, zodat alle meisjes konden trouwen. Onze chocolade munten verwijzen naar dit verhaal, en misschien het strooien ook wel.

Ik zal hem eens vragen naar zijn naam

Nicolaas reisde veel. Hij kwam in Myra, de hoofdstad van Lycië (nu zuid-west Turkije) juist toen daar de bisschop van de stad was overleden. Men was dus op zoek naar een opvolger. Een bisschop uit de buurt kreeg een droom, hij hoorde een stem die hem vertelde dat hij de volgende ochtend naar de kerk moest gaan. De eerste de beste met de naam Nicolaas zou tot bisschop gewijd moeten worden. Door God gezonden ging Nicolaas die ochtend vroeg naar de kerk. De bisschop dacht: “Ik zal eens even vragen naar zijn naam.” “Nicolaas, dienaar van Uwe heiligheid,” kreeg hij ten antwoord. Zo werd Nicolaas de nieuwe bisschop van Myra. Nicolaas zou zijn overleden op 6 december 340 en is rond 550 heiligverklaard.

 

Kinderfeest

SinterklaasJan_Steen

Sint-Nicolaas werd een van de meest geliefde katholieke heiligen en bereikte via Italië ook Nederland. Vele kerken, ook in Nederland, werden aan hem gewijd. Rond 1200 werd hij vereerd door scholieren, huwbare jongeren, zeelieden, reizigers en kooplieden (waar hij allemaal beschermheer van is). In dit kader werd ook zijn sterfdag gevierd vanaf de voorafgaande avond. Zo werd 5 december pakjesavond. In de Middeleeuwen groeide dit uit tot een echt kinderfeest. De kinderen kregen cadeautjes in hun klomp en lekkers. (Schilderij van Jan Steen (1670-1675) collectie.boijmans.nl, Wikimedia Commos via CCO)

Minder is meer

In veel huishoudens wordt pakjesavond gevierd en is de tijd van geheimzinnigheid weer aangebroken. Er gebeurt van alles achter dichte deuren. Soms verraadt het geluid van een zaag of een hamer enige activiteiten rondom het maken van cadeautjes en surprises. We hoeven met sinterklaas niet flink uit te pakken, tenminste niet in spullen. Het meeste hebben we immers al. Sinterklaas is bij uitstek een gelegenheid om de uitdaging van ‘minder is meer’ aan te gaan.

Zelf maken

Deodorant en lippenbalsemZelfgemaakte cadeautjes van spullen die nog in huis rondzwerven en met een nieuw laagje verf of ander decoratie weer een nieuw leven kunnen krijgen kunnen erg leuk zijn. Een oude theepot wordt een bloempot. Een oude spijerbroek wordt een tas. Jampotjes veranderen met een decoratie van stof, papier of verf in sfeerlichten. Je kunt ook denken aan zelfgemaakte deodorant bijvoorbeeld. Meng hiervoor 2 eetlepels kokosolie, 2 eetlepels bakingsoda, 1 eetlepel maizena en 1 theelepel olijfolie door elkaar. Doe het mengsel in een leeg potje en maak er een mooi etiket bij. Meer ideeën voor zelf gemaakte cadeautjes vind je hier.

Als je niet zoveel tijd hebt om iets zelf te maken, kun je natuurlijk een doe het zelf pakket overwegen, waarbij je alle ingrediënten bij elkaar zoekt en cadeau geeft.

Ander soort leuke cadeautjes, zijn cadeautjes die helpen om het plastic afval in huis te verminderen. Bijenwasdoeken zijn bijvoorbeeld een alternatief voor plasticfolie en kun je gebruiken om voedsel in vers te houden. Ze zijn gemaakt van katoen en bijenwas, ze zijn afwasbaar en dus herbruikbaar.

Aandacht

Op pakjesavond gaat het toch eigenlijk om de surprises, vaak gemaakt van ‘afval’ als lege blikken, pakken, plastic flessen, wc rolletjes enzovoort en de gedichten. De diepere laag onder zelf maken en dichten is aandacht. Aandacht voor elkaar. Je moet je echt even in de ander verdiepen om met iets leuks en treffends te kunnen komen. Tijdens het maken, ben je met je gedachten steeds bij de ander. Zowel het maken als het ontvangen is daardoor een feest. Want is het niet heerlijk om iets van iemand te krijgen waaruit het duidelijk is dat hij of zij echt aan jou heeft gedacht en voor jou tijd heeft gemaakt. Die aandacht komt in het geschenk tot uitdrukking.

Laat dat heerlijke avondje nu maar komen.

 

door

Vliegengordijn

Een paar weken geleden heb ik weer een nieuwe voorraad bijenwasdoeken gemaakt. Het was mooi weer dus de keukendeur liet ik het liefst open staan. Maar ja, we hebben een tuin met veel planten die bijen aantrekkelijk vinden en die roken nu ook de bijenwas. Ze kwamen dus massaal naar binnen gevlogen. En honingbijen mogen dan, door te dansen, elkaar de weg naar goede voedselplanten weten te wijzen, de weg naar buiten vinden ze niet meer uit zichzelf. Ze proberen maar door het glas heen te vliegen. Ik heb ze allemaal stuk voor stuk gevangen met een glas en een stukje karton en buiten weer losgelaten. En de keukendeur dus toch maar dicht gedaan. Het werd dus duidelijk tijd voor een vliegengordijn. Maar dan wel een mooie. Lees verder →

door

Wasmiddel

Van de week in de biologische winkel was er een mevrouw die vroeg naar de ervaringen van het wassen met Seepje. De winkelmedewerkster had er zelf geen ervaring mee, zei ze. Dus ik voegde mij maar ongevraagd in het gesprek in en vertelde dat ik nu al een jaar met Seepje was. Voor de bonte was werkt het ideaal. Maar eerlijk gezegd vind ik de witte was er niet helder fris door worden. Daarvoor gebruik ik nu eigen gemaakte wasmiddel van een stuk zeep, soda en water. Hoe maak je dat?

Rasp 50 gram zeep en kook het water. Doe de zeep in een grote pan (minimaal 3 liter) en voeg wat heet water toe. Zachtjes roeren totdat de zeep is opgelost. Voeg meer water toe en 50 gram soda. Vul aan tot 2,5 liter. Nu laat je het wasmiddel een paar uur staan om af te koelen. Het wordt dan uiteindelijk stijf. Dan klop je het los met een staafmixer of garde (gaat wel wat moeizaam). Eventueel kun je wat etherische olie toevoegen voor de geur, maar je kunt ook lekkere citroenzeep kiezen. Giet nu het wasmiddel in lege flessen en klaar is kees. Ik gebruik ongeveer 120 ml wasmiddel per wasbeurt en voeg vaak nog een half kopje baking soda toe voor een stralend resultaat.

wasmiddel panwasmiddel fless 2

Omdat er soda in zit kun je dit wasmiddel niet gebruiken voor de bonte was. Wil je daarvoor ook eigen wasmiddel maken, doe dit dan gewoon zonder soda.

PS Soda niet gebruiken bij een aluminium wastrommel!!

door

Bag and buy

Twee weken geleden ben ik naar de opening van Bag & Buy in Utrecht geweest. Emily -Jane Lowe, die het boek Leven zonder afval, schreef verrichtte de openingshandeling en zei dat ze zo ontzettend blij is met de realisatie van deze winkel. Het was haar wens om de eerste ‘verpakkingsvrije’ winkel in Nederland te openen. Dat dát niet gelukt is vond ze niet zo erg. Bag & Buy in Utrecht is de tweede. Opgeweckt Noord in Groningen ging ze net een paar maanden voor.

Bag&BuyAls je bij de winkel in de Twijnstraat boodschappen gaat doen moet je je eigen zakjes, potjes of flesjes meenemen. Alle waren van pasta’s, noten en zaden, bonen, thee en koffie, kruiden en oliën worden los aangeboden. Je bent dus niet meer afhankelijk van voorverpakte hoeveelheden. Je kunt helemaal vrij zelf bepalen hoeveel je waarvan wilt hebben.

De winkel vergt wel een grote zelfredzaamheid en veel tijd van de klanten. Je moet niet denken dat je even naar binnen glipt, snel wat uit het schap pakt, betaalt en weer buiten staat. Eerst moet je je lege potten, flessen, of zakken wegen en hierop een sticker met barcode en gewicht plakken. Vervolgens ga je ze vullen. Het is dan veel lezen geblazen. Op elke dispenser staat nauwkeurig wat erin zit, of het bio of eko is (of niet, dan staat er niks bij) en de prijs per 100gr of per kilo. Het lastigste is dat je precies moet onthouden wat in welke pot of zak zit (Bij een glazen pot kun je dit nog zien, maar bij een katoenen zak niet). Eenmaal gevuld weeg je de pot of zak opnieuw en dan moet je op de display van de weegschaal het juiste product selecteren.

Bag&buy 2Ik moet zeggen dat laatste viel niet mee. Via een keuzemenu op de weegschaal moet je je product zien te vinden. Maar had ik nu milde muesli, of gemengde muesli? Mijn muesli was bio, maar die kon ik op het scherm van de weegschaal niet terugvinden. Als het druk is in de winkel voel je de druk van al die wachtenden die ook hun product willen wegen. Dat werkt natuurlijk niet mee als je het allemaal even niet kunt vinden.

Ik juich het concept van harte toe. Maar de winkel beperkt zich tot droge levensmiddelen en oliën. En natuurlijk scheelt dit al in de afvalberg die je anders in huis haalt. Bij ons komt het meeste plastic echter in huis via de vegetarische producten die vaak ‘vochtig’ zijn en de zuivel. Die zou ik graag zonder plastic verpakking willen kopen. Emily gaat dan zover dat ze ook zelf haar vegetarische burgers maakt. Voor mij is dat eerlijk gezegd nog een stap te ver. Al hoewel, de notenburgers maak ik al helemaal zelf van noten uit de Bag & Buy.