Fietsen is vooruitgang

Valparaiso Street Art

Valparaiso Street Art

Afgelopen dinsdag promoveerde een oud collega van mij. Vier jaar geleden verhuisde hij naar Chili. Natuurlijk werd hem de onvermijdelijke vraag gesteld of hij Nederland ook miste. Dat viel wel mee, behalve het fietsen, dat mistte hij toch wel. “Hoe zo?” reageerde ik, “je kunt daar toch ook fietsen.” “Als je nog wat langer wil leven, dan ga je daar niet fietsen”, was zijn antwoord. ‘Daar’ is de stad Valparaiso, een grote stad met veel verkeer aan de Grote Oceaan. Als je leven je lief is ga je daar blijkbaar niet fietsen.

Wat zijn wij in Nederland dan bevoorrecht. Zelfs in de grote steden is het goed fietsen. Utrecht is door CNN vorige maand zelfs uitgeroepen tot beste fietsstad ter wereld. Daar valt misschien nog wel wat op af te dingen. Maar in vergelijking met de andere steden op het lijstje van CNN niet onterecht volgens fietsambassadeur Herbert Tiemens. Wist u dat we in Nederland fietsambassadeurs hebben? De Dutch Cycle Embassy zendt zijn ambassadeurs naar alle uithoeken van de wereld om beleidsambtenaren te leren hoe ze ruimte moeten maken voor de fiets. Ik hoop voor mijn oud collega dat ze ook nog een keer naar Valparaiso gaan.

Maar ook in Nederland kan het natuurlijk nog steeds beter. En daar wordt ook hard aan gewerkt. Het tijdschrift Noorderbreedte bracht afgelopen juni een themanummer fiets uit. Het voorwoord kreeg de titel “Fietsrevolutie” mee, en begon met: Fietsen betekent vooruitgang. Niet alleen in termen van verplaatsing. Ook in maatschappelijke, ruimtelijk en economisch opzicht komen we ergens, dankzij de fiets. Bijna iedereen kan het en steeds meer mensen doen het (zie de twee filmpjes onderaan van BicycleDutch van Mark Wagenbuur).

De fiets zorgt momenteel voor een revolutie. Een van de grote verdienste van de fiets is haar bijdrage aan schonere, stillere en beter bereikbare steden. En dat is waar veel stadbesturen, wereldwijd, om zitten te springen. De fietsambassadeurs trekken er dus op uit om een nieuwe kijk op infrastructuur te promoten, waarin meer plaats gemaakt wordt voor de fiets, liefst in samenhang met andere ruimtelijke verbeteringen. Ook de Nederlandse steden gaan daaraan werken. Dan wordt het steeds leuker en makkelijker om op de fiets te gaan. Lang leve de fiets!

Twee filmpjes over fietsen in Utrecht. De eerste Utrecht summer cycling 2014 en de tweede Cycling on Smakkelaarsveld.

 

 

Fietsen voor het milieu

Kijk dat is leuk. ‘Fietsen voor het milieu’ kopte een ingezonden brief in de jeugdkrant 7Days van 4 juli. De interesse was gewekt, want hier vermoed je een geestverwante aan het woord. De brief was geschreven door een meisje uit Soest. Zij verbaasde zich erover dat er in 7Days zoveel ophef werd gemaakt over een groep jongens die voor een goed doel naar Parijs fietst en wel 85 km per dag aflegt op de racefiets. Zij zag hier niks bijzonders in, omdat ze met haar vader, moeder, broertje en zusje dit soort afstanden ook aflegt als ze met op fietsvakantie zijn. En dan heb je het niet over een lichte racefiets, maar over zware fietsen vol met bepakking.

“Natuurlijk heb ik wel respect voor ze, maar eigenlijk zou fietsen heel gewoon moeten zijn.”

En dan volgt een beschrijving van wat ze allemaal op de fiets doen. “Door mijn opvoeding moet ik altijd alles fietsen, wij hebben geen auto. Ik woon in Soest, en heb ik een training in Zeist, dan ga ik op de fiets. Boodschappen voor een hele week worden op de fiets gehaald. Doordat er in de fietstassen niet al te veel kan, wordt er ook niet te veel gehaald. Dus hebben we minder afval, dat is beter voor het milieu. Gaan we op vakantie, dan gaan we op de fiets. Dat doen we niet omdat we ons geen auto kunnen veroorloven, maar omdat mijn ouders nadenken over hun eigen invloed op het milieu. Dat zou iedereen moeten doen.”

boodschappen op de fiets

Boodschappen halen we gewoon op de fiets.

Het had over ons gezin kunnen gaan. En ik had het zelf niet beter op kunnen schrijven. Het geeft zo mooi aan, dat fietsen meer is dan de auto laten staan.

Wij gaan dit jaar ook weer op de fiets op vakantie. Richting Basel deze keer en met de trein terug. Want, fietsen is niet alleen goed voor het milieu en je gezondheid, het is ook gewoon leuk. Er gaat niks boven de vrijheid die je voelt als je fietst met de tent achterop.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Niks is zo heerlijk als fietsen met de tent achterop.

Eco-revolutie

Afgelopen zondag overleed Wubbo Ockels. Als astronaut had hij gezien hoe kwetsbaar de planeet Aarde is. Hij zette zich met hart en ziel in voor een duurzamere samenleving. In het AD verscheen een laatste brief van hem, aan ons. Zijn brief is mij uit het hart gegrepen. Hierin beschrijft hij beschrijft precies wat ik ook probeer uit te dragen. Maar waar Ockels pleit voor een nieuw geloof, de mensheid, denk ik dat ons christelijk geloof juist een hele goede inspiratiebron is voor een duurzame houding.

 

‘Het is genoeg, we zijn te ver gegaan! De industriële revolutie heeft ons in een ongewenste situatie gebracht. We zijn door de natuur geraasd, we vernietigen onze levensbronnen. We moeten een ander pad kiezen, we moeten onze levens veranderen en de manier waarop we zaken doen.’

Laten we ‘het menselijke tijdperk’ begroeten. Laten we stoppen met de vernietiging van de aarde, van de mensheid; van ons. Laat het voor iedereen duidelijk zijn: we moeten een nieuwe houding vinden, een nieuwe cultuur, een nieuwe instelling, een nieuwe eenheid van de mensheid, voor ons voortbestaan.

We zijn geen bijen, die zonder bewustzijn een kolonie bouwen. We zijn geen neutronen, die zich niet bewust zijn van wat ze denken. Nee, we zijn intelligente wezens, en kunnen ons gedrag observeren. We zijn ons allemaal bewust van waar de mensheid naartoe gaat. We kunnen de mensheid in een betere richting krijgen, als we samenwerken. We kunnen een nieuwe religie creëren die ons allemaal samen brengt.

Onze wil is de sleutel. Het geloof in de mensheid zal ons die wil geven.

OLYMPUS DIGITAL CAMERAWe moeten dus een nieuwe instelling vinden en onze wil is daarvoor de sleutel. Het christelijk geloof kan ons die wil, mijn inziens, ook geven. Ik vind die in eerbied voor het leven, de gehele schepping en de Schepper. En hierbij ben ik mij bewust dat de mens maar een klein onderdeeltje is van die prachtige schepping. Dat alle levende wezens er mogen zijn, omdat ze er zijn, ieder met zijn eigen intrinsieke waarde. Dat we daarom niet het recht hebben om ‘door de natuur te razen’, zoals Ockels zei.

Ockels noemt het woord eco-revolutie niet, maar in wezen roept hij daar wel toe op. Oud burgermeester van Bogota gaf hier in 1995 al gehoor aan. Hij zei tegen zijn plaatsgenoten: ‘Ik kan jullie niet rijker maken, maar wel gelukkiger’. En hoe heeft hij dat gedaan? Hij liet een gigantisch metrobussysteem aanleggen. De bussen rijden hierbij over speciale busbanen. En daarnaast kwam er 400 kilometer fietspad en meer groen in de stad. Resultaat: minder auto (en files), schonere lucht, minder CO2 uitstoot, een kortere reistijd en blije mensen (Trouw, 22 mei 2014). Wat wil je nog meer?

eco revolutie Bogota

Fietsen in de meivakantie

Fietsen is mei, dan is alles nog mooi licht groen.

Fietsen is mei, dan is alles nog mooi licht groen.

We blijken als gezin heel hip te zijn. In een uitzending van het jeugdjournaal op 29 april was fietsen en kamperen in de natuur zonder luxe één van de coolste dingen die je met je ouders kunt doen. Wij doen het al jaren, fietsen en kamperen in de meivakantie, meestal in eigen land. Dit keer begonnen we in het coulissenlandschap van de Achterhoek in de buurt van het Gelderse Hengelo. Vandaar naar het noorden, door Overijssel over alle ‘bergen’ van de Sallandse Heuvelrug, naar het zuiden van Drente (2 dagen). Vlak bij Zuidwolde hebben we op een hele leuke natuurkamping gestaan. We hadden de tent gelukkig op tijd staan voordat een enorme onweersbui losbarstte. Het is altijd wel spannend in een kleine tent met onweer. De regen kletterde zo hard op het tentdoek dat we elkaar niet eens konden verstaan. We moesten de bel water die in de luifel ontstond om de minuut legen. Maar we hebben de bui goed en droog doorstaan.

In afwachting van de onweersbui op de camping bij Zuidwolde

In afwachting van de onweersbui op de camping bij Zuidwolde

De volgende dag ging het oostwaarts via Giethoorn richting Kraggenburg. Weer een heel ander landschap. Van bos en hei, naar het open plassen en moerasgebied van de Wieden. In Giethoorn hebben we uitgekeken naar de herkenbare plekken uit de nog zwart-wit film ‘Fanfare’ van Bert Haanstra. Sommige bruggetjes waren wel wat breder geworden, maar het paviljoen van ‘Krijns’ was goed herkenbaar aan de vorm en de ligging aan het water. Hier hebben we voor de veranderring heerlijk op het terras geluncht.

De picknick is een belangrijk onderdeel van de dag.

De picknick is een belangrijk onderdeel van de dag.

Picknicken is leuk, maar een lunch op een terras in de zon, uit de wind en uitzicht over het water is een echte traktatie. Het café van Geursen was ook nog herkenbaar en heet nu heel toepasselijk ‘Fanfare’; kon niet missen dus. Zowel voor ons als voor de kinderen maken stukjes herkenning het fietsen extra leuk. En als we weer eens met de trein naar opa en oma in Haren gaan is het een sport om vanuit de trein de plekjes te herkennen waar we gefietst hebben.

Via Kampen en de Veluwe ging het weer richting Driebergen. De laatste dag gelukkig met de wind in de rug, want die trok aan en was best fris. Het was een weekje (5 dagen) van volop genieten; van het fietsen, de zeer afwisselende landschappen en het kamperen.

Alle nachten hebben we op een camping uit het groene boekje gestaan. Dat vinden wij toch de leukste terreinen. Lekker terug naar basic, zal ik maar zeggen. Een dak boven je hoofd, te eten, broodje bakken aan een stok boven het vuur en elkaars gezelschap; verder geen soesa. Deze manier van vakantie vieren geeft een heerlijk gevoel van vrijheid en het is nog duurzaam ook; een vakantie met een kleine voetafdruk. We zouden niet meer anders willen.

Broodjes bakken boven het vuur. Je moet even geduld hebben, maar daarna heb je ook wat.

Broodjes bakken boven het vuur. Je moet even geduld hebben, maar daarna heb je ook wat.

 

Meebewegen met het leven

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Bloeiend fluitenkruid

Het voorjaar is toch eigenlijk de mooiste tijd van het jaar om te fietsen. Je wordt dan helemaal ondergedompeld in de explosie van het nieuwe leven. De bomen lopen uit en leveren allerlei scharkeringen licht groen. Ik vind dat prachtig. Verder kleurt het landschap wit en geel. Wit van enkele nog net bloeiende appel- en perenbomen, van het fluitenkruid, de witte dovenetel, het look zonder look en de grote muur. Paardenbloemen, gele dovenetel, zwarte mosterd en hier en daar al een boterbloem zorgen voor het geel. En als je met je neus op de berm gericht fietst, dan ervaar je hier en daar een accent blauwpaars van de ereprijs.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Paadje door de uiterwaarden over de Heelsumse beek richting de stuwwal.

En dan natuurlijk nog alle (jonge) dieren in de wei. Van het zien van lammetjes, jonge geitjes en kalfjes word je toch altijd blij. Eerste paasdag hebben we met het hele gezin een rondje gefietst van Driebergen, via Werkhoven achterlangs naar Wijk bij Duurstede. We wonen al 15 jaar in Driebergen, maar toch kwamen over een voor mij nieuw weggetje. Dat alleen al was verrassend. Van de week fietste ik naar Veld en Beek, een landbouwbedrijf tussen Renkum en Doorwerth om daar Geert Jan van der Burgt te interviewen over zijn motto dat ‘meebewegen met het leven’ de kernkwaliteit is van het werk op een biologisch landbouwbedrijf. Het interview zal binnenkort ook op deze website te lezen zijn.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Paarden in de uiterwaarden vlak bij de Blauwe Kamer.

Ook deze fietstocht over de Utrechtse Heuvelrug en over de dijk langs de Rijn en door de uiterwaarden was weer volop genieten. Dan bedenk ik hoe bevoorrecht ik ben dat we in zo’n mooie omgeving wonen en dat ik gewoon gelukkig kan zijn door daarvan te kunnen genieten. Een beetje wind, een beetje zonnewarmte, wat peddelen op de pedalen, het leven is mooi.